Trafik kazaları sonrasında araç sahiplerinin karşılaştığı önemli sorunlardan biri, aracın ikinci el değerindeki düşüştür. Bu durum, aracın tamir edilip kullanılabilir hale getirilmesine rağmen piyasa değerinin azalmasıyla sonuçlanır ve hukuki literatürde araç değer kaybı olarak tanımlanır. Kazanın meydana gelmesinde kusursuz ya da az kusurlu tarafsanız, araç değer kaybınızı talep etme hakkınız bulunmaktadır.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Araç değer kaybı, trafik kazası sonucu tamir edilen bir aracın ikinci el piyasa değerinde meydana gelen düşüştür. Değişen parçalar, boya işlemleri veya kaza kayıtlarının görünürlüğü, aracın alım satım değerini olumsuz etkiler. Araç sahipleri, bu kaybı kusurlu tarafın sigorta şirketinden talep etme hakkına sahiptir. Ancak, değer kaybı taleplerinin kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde yapılması gerekmektedir.
Araç Değer Kaybı Alınabilmesi İçin Yapılması Gereken Adımlar
Araç değer kaybı talebi için öncelikle kaza sonrası olay yerinde düzenlenen kaza tespit tutanağı büyük önem taşır. Bu belge, kazaya ilişkin detayları ve kusur oranlarını içerdiğinden, başvurunun temel dayanağını oluşturur.
Aracın servise teslimi sonrası, sigorta şirketi tarafından bir hasar dosyası oluşturulur. Bu dosyaya bağlı olarak bir eksper görevlendirilir ve aracın hasarına dair detaylı bir rapor hazırlanır. Eksper raporu tamamlandıktan sonra, Karayolları Trafik Kanunu m.97 uyarınca kusurlu tarafın sigorta şirketine başvuru yapılmalıdır. Başvurunun KEP ya da iadeli taahhütlü posta yoluyla yapılması ve gönderim belgelerinin saklanması önem arz eder.
Sigorta şirketinin başvuruya 15 gün içinde cevap vermesi gerekir. Yanıt gelmemesi veya olumsuz bir dönüş yapılması durumunda, alternatif çözüm yolları devreye girer. Bu aşamada Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurarak genellikle 4 ila 6 ay içinde sonuç alınması mümkündür. Alternatif olarak, genel mahkemeler aracılığıyla dava yoluna da başvurulabilir.
Tazminat Hesaplama Kriterleri
Anayasa Mahkemesi’nin 17.07.2020 tarihli ve 2019/40 E., 2020/40 K. sayılı kararyla, Karayolları Trafik Kanunu m.90 ve 92’de yer alan genel şartlara atıf yapan hükümler iptal edilmiştir. Bu nedenle, değer kaybı hesaplamasında reel piyasa değeri esas alınmaktadır.
Yargıtay kararlarına göre; aracın kazadan önceki ikinci el rayiç değeri ile kazadan sonra onarılmış halinin rayiç değeri arasındaki fark, araç değer kaybını oluşturur. Hesaplamada aracın yaşı, marka-modeli, kilometresi, daha önceki kaza geçmişi ve onarılan parçalar dikkate alınır.
Hukuki Süreçte Profesyonel Destek
Araç değer kaybı talepleri, bireysel olarak yapılabilecek olsa da; özellikle tahkim ve dava süreçleri hukuki bilgi ve deneyim gerektirir. Bu süreçlerde yapılacak usul hataları, hak kaybına yol açabilir.
Avukatlık Kanunu gereği; hukuki danışmanlık hizmeti verme ve yargı süreçlerinde tüm temsil yetkisi yalnızca avukatlara aittir. Avukat sıfatı taşımayan kişi ve kuruluşların bu alanda faaliyet göstermesi yasalarca engellenmiştir.
Değer kaybı taleplerinde hak kaybı yaşamamak ve süreci mevzuata uygun yönetmek için, yetkili bir avukattan profesyonel destek almak tüketici açısından önemlidir.
Av.Murat Can Özgün
